Θέμα αρμονίας πανελληνίων εξετάσεων 1999

Βασικό μοτίβο

Το «κλειδί» για την εναρμόνιση του θέματος πανελληνίων αρμονίας 1999 βρίσκεται στη σωστή ανάλυση του βασικού μοτίβου, το οποίο εμφανίζεται πρώτη φορά στο μ. 2 ως εξής:

Tο παραπάνω μοτίβο εναρμονίζεται στη λα μείζονα και αποτελείται από την διαδοχή βαθμίδων της τονικότητας: 2-3-4-4♯-5. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στην κίνηση της 7^ης της δεσπόζουσας χρωματικά προς τα πάνω. Με ένα ακόμα διατονικό ημιτόνιο προς τα πάνω, η 7^η της δεσπόζουσας λύνεται στην 5^η βαθμίδα της τονικής. Η τοποθέτηση του μοτίβου στο μέτρο δείχνει και το σημείο στο οποίο πρέπει να αλλάξει η συγχορδία, δηλαδή αμέσως μετά την διαστολή. Επίσης, η σύζευξη προσωδίας δείχνει ότι η χρωματικά οξυμένη 4^η βαθμίδα είναι αποτζιατούρα στην 5^η βαθμίδα της τονικότητας. Συνεπώς, μετά την διαστολή δεν πρέπει να αλλάξει η συγχορδία ανά τέταρτο ούτε να θεωρηθεί ότι γίνεται χρωματική μετατροπία· ο φθόγγος ρε♯ πρέπει να θεωρηθεί ως ξένος. Με αυτά τα δεδομένα η εναρμόνιση του βασικού μοτίβου γίνεται σωστά ως εξής:

Μετατροπίες

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι το θέμα 1999 είναι άσκηση στις χρωματικές μετατροπίες, καθώς αυτές υπερτερούν συντριπτικά. Ακόμα και οι δύο εναρμόνιες αλλαγές φθόγγων που υπάρχουν στα μ. 4/3 και 9/1 της δοσμένης φωνής είναι στο άκουσμα χρωματικές μετατροπίες σε σχέση 3^ης και όχι εναρμόνιες. Οι εναρμόνιες αλλαγές φθόγγων στα παραπάνω σημεία εναρμονίζονται ως μικτές μετατροπίες χρωματικές-εναρμόνιες.

Ακολουθεί η λύση του θέματος και το ηχητικό αρχείο λύσης.